In het beekdal van De Kleine Beerze, op het grondgebied van Hoogeloon, zijn archeologische vondsten gedaan.
Rond 1988 werd een Romeins grafveld gevonden. Het grafveld was aangelegd rond de grote tumulus "de kaboutersberg", waar volgens legenden kabouterkoning Kyrie woonde. Deze kaboutersberg is in 2012 gereconstrueerd.
In de Romeinse tijd werd er mogelijk op meerdere plaatsen langs de nu Kempische ( afgeleid van campina, Latijn voor de vlakten) beekdalen ijzeroer gewonnen. Heel wat Vessemse moeders van vóór de kanalisatie van de Stroom of Kleine Beerze merkten dat aan de roestplekken in de kleren van hun pootje-badende kinderen.
Er werden resten gevonden van een Romeinse doorgang door het met veen gevulde beekdal (eerste helft eerste eeuw na Chr.) én een verondersteld rituele depositie van tien zogeheten hielbijlen uit de Midden-Bronstijd.
Nabij de vindplaats van de hielbijlen werd een kunstwerk geplaatst.
Alle rechten voorbehouden